Oral History
Oral history geeft heden en verleden kleur. Persoonlijke verhalen over vroeger raken ons. Ze maken erfgoed interessant voor iedereen.
Wat is oral history?
Oral history legt persoonlijke herinneringen aan het verleden vast door middel van interviews. De verhalen die hieruit voortkomen vertellen de menselijke kant van de geschiedenis. Het gaat namelijk altijd om gebeurtenissen die mensen zelf hebben meegemaakt, kort of lang geleden. Persoonlijke herinneringen geven op een laagdrempelige manier inzicht in historische gebeurtenissen en grote geschiedenissen. Oral history brengt nieuwe perspectieven aan het licht, helpt unieke informatie bewaren en verrijkt en democratiseert erfgoed.
Hoe kan Erfgoed Gelderland helpen?
Erfgoed Gelderland is gespecialiseerd in het verzorgen van oral history-projecten van begin tot eind. We kunnen helpen bij:
- Werven van (vrijwillige) interviewers en interviewkandidaten
- Geven van cursussen oral history voor medewerkers en/of vrijwilligers
- Begeleiden en coördineren van een (vrijwilligers)groep oral history interviewers
- Afnemen van interviews volgens de oral history methode
- Verwerken van interviews en bijbehorende documenten
- Vertalen van ruw interviewmateriaal naar een publieksvriendelijk product
- Bieden van een platform op www.mijngelderland.nl
- Begeleiden en adviseren bij archivering van interviews
Ieder project is anders. Erfgoed Gelderland levert maatwerk en denkt graag mee over de mogelijkheden.
Aan de slag met oral history
Oral history is een interviewtechniek die je onder de knie moet krijgen. Een oral historian krijgt te maken met ingrijpende verhalen, emoties en soms lastige onderwerpen. Een goede voorbereiding en aanpak zijn dus onmisbaar. Een cursus of training is de beste manier om die eigen te maken. Naast een oral history cursus ontwikkelde Erfgoed Gelderland een oral history handleiding en educatieve video’s. Veel documenten voor oral history, zoals toestemmingsformulieren, zijn te vinden op de website van Sprekende Geschiedenis. We hebben hier alvast enkele handige linkjes op een rij gezet, waarmee je meer te weten komt over de basisprincipes van de oral history methode.
- Handleiding bij de oral history cursus. Deze handleiding doorloopt de stappen die komen kijken bij een oral history interview, van de voorbereiding tot het presenteren van het resultaat.
- Korte video’s over de basisprincipes van oral history. In deze vijf korte films wordt uitgelegd wat een oral history interview is, hoe je het zelf voorbereidt en uitvoert en wat je ermee kan. In elke aflevering neemt interviewer Shaima je mee in haar eigen oral history onderzoek. De video’s zijn geproduceerd door Niek & Nena.
- Pamflet over het gebruik en de meerwaarde van oral history. In dit pamflet vertellen elf Gelderse erfgoedorganisaties waarom zij de oral history methode gebruiken en aanraden.
Cursus oral history
Erfgoed Gelderland geeft regelmatig oral history cursussen aan uiteenlopende doelgroepen. In de cursus maak je kennis met de oral history interviewtechniek. Met praktische oefeningen leer je hoe je een interview voorbereidt, uitvoert en opneemt. We gaan in op vragen zoals: Hoe creëer ik de juiste interviewsetting? Welke vragen kan ik het beste stellen? En: hoe kan ik het geheugen activeren? Een complete cursus interviewtechniek bestaat uit twee dagdelen. Deze kan worden uitgebreid met een terugkomdag waarbij je leert hoe je de interviewopname kunt vertalen naar een publieksvriendelijk eindproduct. Afhankelijk van de wensen en behoeften wordt de cursus op maat gemaakt. Lees hier meer over de opbouw van de cursus. Door de cursus komen interviewers goed beslagen ten ijs komen als ze de geschiedenis gaan vastleggen.
Het Verdrag van Faro
Nederland werkt toe naar de implementatie van het Verdrag van Faro. Het verdrag stelt dat erfgoed niet per se draait om historische objecten en plaatsen, maar om de mensen die daar betekenis aan geven. Die betekenissen of perspectieven kunnen met oral history in kaart worden gebracht. Al die perspectieven samen brengen onderbelichte delen van de geschiedenis aan het licht. Voor een oral history project is het daarom belangrijk om zo veel mogelijk verschillende perspectieven en mensen te betrekken. Daar wordt het project inhoudelijk sterker van en het creëert draagvlak en betrokkenheid. Meer informatie over de uitvoeringsagenda van Faro vind je op de website van de RCE.
In het essay ‘Gezamenlijk erfgoed en het persoonlijke verhaal: Over de mogelijkheden van oral history als aanjager van de Faro-praktijk’ betoogt Lian van der Zon dat oral history kan bijdragen aan een toegankelijke en inclusieve erfgoedsector. Je kunt het volledige essay lezen via onderstaande knop.
Oral History Werkgroep
Daarnaast faciliteert Erfgoed Gelderland de Werkgroep Oral History Gelderland (WOHG) welke sinds 2012 bijdraagt aan het behoud van oral history verhalen. De leden van de werkgroep nemen interviews af volgens de oral history methode, transcriberen de interviewopname en schrijven vervolgens een verhaal voor publicatie. Lees hier meer over de Oral History Werkgroep Gelderland.
Wat doen we vanuit Erfgoed Gelderland
Vanuit Erfgoed Gelderland zijn we op veel verschillende manieren bezig met oral history. We organiseren bijeenkomsten, geven trainingen, werken samen met andere partijen en geven advies bij oral history projecten van leden. Hier vind je een overzicht van de werkzaamheden op het gebied van oral history.
Bijeenkomsten
Erfgoed Gelderland organiseert netwerkbijeenkomsten, symposia en trainingen rondom oral history. Tijdens deze bijeenkomsten belichten we verschillende aspecten en toepassingen van oral history. Denk bijvoorbeeld aan archivering, participatie, diversiteit en educatie. Meld je aan voor de nieuwsbrief van Erfgoed Gelderland en blijf op de hoogte van komende bijeenkomsten. Benieuwd naar voorgaande bijeenkomsten? Je kunt hier een terugblik lezen naar het mini-symposium ‘Iedereen vertelt‘ en het mini-symposium ‘Oral history en educatie‘.
Samenwerkingen
Erfgoed Gelderland vindt samenwerking en kennisuitwisseling rondom oral history belangrijk. Op landelijk niveau is er nauw contact met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Knooppunt Sprekende geschiedenis. In de provincie werken we samen met verschillende leden van de coöperatie. In 2021 resulteerde dat onder meer in een gezamenlijk oral history pamflet. Daarnaast faciliteert Erfgoed Gelderland de Werkgroep Oral History Gelderland (WOHG).
Oral history projecten
Erfgoed Gelderland adviseert, ondersteunt en begeleidt bij projecten waar oral history wordt ingezet. Een aantal voorbeelden van oral history projecten waar Erfgoed Gelderland aan heeft bijgedragen.
- Sprekende herinneringen. Een project van het Regionaal Archief Rivierenland over leven en werken in Rivierenland.
- Oral history archivering en presentatie (in aanvraag). Een Faro-initiatief van Erfgoed Gelderland dat erfgoedorganisaties, -gemeenschappen en -vrijwilligers ondersteunt bij duurzame archivering en presentatie.
- Het geheim aan de Rijn. Een korte documentaire en verhalenspecial over de Defensiehaven in Arnhem in opdracht van de Gemeente Arnhem.
- Stemmen van een nieuwe tijd. Een project over de wederopbouwperiode in de Achterhoek in opdracht van elf Achterhoekse gemeente in samenwerking met Gelders Genootschap.
- Verhaal van Putten. Een door de Gemeente Putten geïnitieerd identiteitsproject dat resulteerde in tientallen verhalen en een mini-serie over de razzia.
- Leven in de Liemers. Persoonlijke verhalen opgehaald ter verrijking van de regionale canon in opdracht van de gemeente Duiven, Westervoort en Zevenaar voor het Cultuur- en Erfgoedpact.
Meer weten?
