Verhaal van Gelderland

Samen vertellen we het Verhaal van Gelderland

De geschiedenis van Gelderland is terug te vinden in duizenden collectiestukken, verhalen en musea. Het project Verhaal van Gelderland biedt context aan al deze onderdelen en verbindt ze met elkaar. Musea, historische verenigingen, archieven en andere erfgoedorganisaties vertellen zo samen het Verhaal van Gelderland.

Verhaal van Gelderland wordt mogelijk gemaakt door de provincie Gelderland, en is op verschillende manieren te ontdekken. In 2022 verscheen de provinciegeschiedenis in de vierdelige boekenserie. Er zijn inmiddels twee seizoenen van de Verhaal van Gelderland podcast gemaakt. Het platform verhaalvangelderland.nl verbindt alle informatie aan elkaar, en uiteraard kun je als bezoeker op pad naar de vele erfgoedlocaties om de geschiedenis van de provincie zelf te beleven.

Website Verhaal van Gelderland

In de zomer van 2023 lanceerde Erfgoed Gelderland het platform: www.verhaalvangelderland.nl. Op deze website maken we de verbindingen tussen de erfgoedorganisaties onderling zichtbaar. Hier vertellen we het Verhaal van Gelderland aan de hand van 49 verhalen. Elk verhaal is een combinatie van één thema en één tijdperk. In totaal behandelt de website zeven thema’s en zeven tijdvakken. Bij vrijwel elk verhaal is een bijpassend museum te vinden, vaak zelfs meerdere, soms een podcastaflevering en altijd een selectie van collectievoorwerpen uit Collectie Gelderland en bijpassende verhalen van mijnGelderland. Alle 49 verhalen kennen de vierdelige provinciegeschiedenis Verhaal van Gelderland als bron.

Verhaal van Gelderland-matrix

Om invulling te geven aan het platform www.verhaalvangelderland.nl, inventariseerde Erfgoed Gelderland waar opengestelde Gelderse erfgoedorganisaties zich bevinden in dit grote Verhaal van Gelderland. Voor deze inventarisatie ontwikkelden we de Verhaal van Gelderland-matrix: een raster met 7 tijdsperiodes en 7 thema’s. Dit levert zodoende 49 knooppunten op. De thema’s komen overeen met Hoofdlijnen van de Canon van Nederland.

De vaste collectie van een erfgoedorganisatie past bij één of meerdere thema’s en tijdvakken en kan zo gekoppeld worden aan één of meerdere knooppunten. Samen met de opengestelde leden van Erfgoed Gelderland is gekeken waar de musea zich thuis voelen in de matrix. De matrix lokaliseert op deze manier ook in één oogopslag overkoepelende verbanden en potentiële samenwerkingen.

Benieuwd hoe jouw erfgoedlocatie is ingedeeld in de matrix? Neem via onderstaande button een kijkje. Zie je jezelf niet terug (op een bepaalde plek) in de matrix, maar denk je wel dat het passend is om aan te sluiten, dan kun je contact opnemen met projectleider Ben Bregman.

Zichtbaarheid op locatie

Samen met de musea wordt nagedacht over hoe het project zichtbaar kan zijn op de erfgoedlocaties. In 2024 werden er in dat kader al diverse vouwkaarten ontwikkeld die het overkoepelende verhaal van een thema en tijdperk beschrijven, of inzoomen op de geschiedenis van een regio. Zo krijgen bezoekers op locatie een inkijkje in hoe dat verhaal past in het bredere verhaal van de provincie. Deze vouwkaarten zijn in de publiekstentoonstellingen van diverse bijpassende erfgoedlocaties geplaatst. Ze kunnen gratis door bezoekers worden meegenomen en verwijzen door naar andere erfgoedlocaties die ook raken aan het thema en tijdperk, of zich in dezelfde regio bevinden.

Heb je aanvullende ideeën om het Verhaal van Gelderland op locatie zichtbaar te maken? Of een verzoek voor een vouwkaart van een bepaald knooppunt? Neem dan gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken. Dat kan het beste met Ianthe van Beuningen en Monique van der Wielen (communicatie@erfgoedgelderland.nl). Zij verzorgen de communicatie van het project.

Verhaal van Gelderland Podcast

Voor geïnteresseerden die de provinciegeschiedenis liever tot zich nemen vanaf de bank, op de fiets of tijdens het koken is er de Verhaal van Gelderland Podcast. In deze podcast springt presentator René Arendsen met de luisteraars door de geschiedenis van Gelderland. In elke aflevering bezoekt René een museum, spreekt hij met een expert en behandelt hij een thema en tijdvak. Lijkt het je leuk als René Arendsen jouw erfgoedorganisatie komt bezoeken voor een podcastaflevering? Maak je interesse dan kenbaar bij projectleider Ben Bregman. Wellicht kunnen we dan in de toekomst een mooie koppeling maken.

Boekproject Verhaal van Gelderland

De centrale bron achter het veelomvattende project Verhaal van Gelderland is de vierdelige boekpublicatie: Verhaal van Gelderland. De boekenserie verscheen op 10 november 2022 en biedt een overzicht van de rijke geschiedenis van Gelderland. Aan Verhaal van Gelderland werkten ruim dertig auteurs en redactieleden mee met als hoofdredacteur prof. dr. Dolly Verhoeven. Het boek is tot stand gekomen met behulp van verschillende Gelderse erfgoedorganisaties die in 2019 een convenant ondertekenden.  

Verhaal van Gelderland Festival 2023

Op 26 en 27 augustus was kasteel Cannenburch het decor voor een bonte verzameling historische figuren, artiesten en kunstenaars. Voor een publiek van meer dan 5000 bezoekers zetten zij de geschiedenis van Gelderland op levendige wijze in de schijnwerpers.

Festivalgangers genoten tijdens het Verhaal van Gelderland Festival van optredens van onder meer muzikant Marike Jager en verhalenverteller Gery Groot Zwaaftink. Jonge talenten brachten een ode aan de geschiedenis van Gelderse locaties, zoals de Watersnoodramp van 1861 in het rivierengebied, de Hollandse Waterlinies en de Gebroeders Van Lymborch, grondleggers van de schilderkunst. Het Verhaal van Gelderland Festival wist de geschiedenis van Land & Water in de provincie hiermee op bijzondere wijze te verbinden met kunst en cultuur.

Naast de optredens genoten bezoekers van mobiele exposities, workshops en activiteiten, samengesteld door diverse Gelderse erfgoedlocaties. Ze luisterden naar lezingen door historici en andere experts, en trapten over de kasteelvijvers in waterfietsen. Met name de kleinste bezoekers kropen in de huid van ridders, archeologen en dijkenbouwers.

Bekijk hier de aftermovie van het festival.

Het Verhaal van Gelderland Festival 2023 had als thema Land & Water. Land en water spelen een belangrijke rol in de geschiedenis van Gelderland. De rivieren zorgen voor vruchtbaar land en handel, maar leverden soms ook problemen en zorgden voor verdeling. Het thema Land & Water is een van de zeven thema’s uit de Verhaal van Gelderland Matrix. Met deze matrix brachten we in kaart welke leden van Erfgoed Gelderland welk stukje van het Verhaal van Gelderland vertellen. De matrix vormt een basis voor samenwerking en is een bron van informatie voor de vele deelprojecten van het veelomvattende project Verhaal van Gelderland.