Sporen van Slavernijverleden

Met het project Sporen van Slavernijverleden werkt Erfgoed Gelderland samen met partners aan het zichtbaar maken en behouden van Gelderse sporen van het slavernijverleden. We richten ons daarbij op de periode van Nederlandse kolonisatie wereldwijd.

Onderzoek naar Sporen van slavernijverleden

Hoe kan Erfgoed Gelderland helpen?

Erfgoed Gelderland ondersteunt erfgoedorganisaties, gemeenten en anderen bij het onderzoeken en vertellen van de geschiedenis van het slavernijverleden in Gelderland. Dat doet Erfgoed Gelderland enerzijds door het geven van advies, bijvoorbeeld over hoe je onderzoek doet naar dit onderwerp en hoe je bronnen interpreteert. Ook geven we advies over hoe je de verhalen kunt vertellen en delen, bijvoorbeeld in je publiekspresentatie.

Erfgoed Gelderland gaf al advies aan de volgende organisaties:

• Gelders Landschap en Kastelen
• Valkhof Museum
• Museum Arnhem
• CODA Apeldoorn
• Museum Nijkerk
• Gemeente Arnhem
• Gemeente Amersfoort
• Gemeente Wageningen
• ARTEZ
• Rozet
• Paleis het Loo
• Provincie Gelderland

Naast advies biedt Erfgoed Gelderland ook de training ‘Sporen van Slavernijverleden’ aan voor erfgoedorganisaties. Daarbij wordt ingegaan op vragen als: Hoe ga je om met deze gevoelige geschiedenis richting het publiek? Hoe kun je blinde vlekken op het gebied van slavernijverleden en koloniaal verleden herkennen? Hoe vind je sporen van slavernijverleden in de collectie? Hoe kun je tentoonstellingsteksten zo schrijven dat er meerdere perspectieven in terug te vinden zijn? Hoe kun je een meer inclusief verhaal vertellen? Heeft jou organisatie er behoefte aan om met deze vragen aan de slag te gaan? Neem dan contact met ons op.

Wat doet Erfgoed Gelderland nog meer?

Samenwerken

Om de geschiedenis van het slavernijverleden in Gelderland zichtbaar te maken werken we samen met diverse partners. We doen onderzoek samen met de Radboud Universiteit en de Wageningen Universiteit. Het onderzoek Sporen van Slavernijverleden in Gelderland dient als basis voor de prachtige driedelige voorstelling Schitterende Schaduw van Reframing HERstory Art Foundation. Samen met stichting InDifferent en Cultuur Oost ontwikkelde Erfgoed Gelderland educatief materiaal in het kader van 150 Jaar Vrijheid, voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Je kunt dit educatieve materiaal hier downloaden: ‘150 jaar vrijheid – Docentenhandleiding‘ en ‘150 jaar vrijheid – Lessen‘. Ook werken we jaarlijks op diverse plekken in Gelderland mee aan Keti Koti, de herdenking van het slavernijverleden op 30 juni en de viering van de afschaffing van de slavernij op 1 juli. Bekijk hier de website van Keti Koti Arnhem.

Werken aan zichtbaarheid

Om het slavernijverleden van Gelderland zichtbaar te maken wordt het gedane onderzoek op diverse manieren ingezet en verspreid. Projectleider Else Gootjes geeft, samen met andere onderzoekers, regelmatig lezingen over het onderwerp. In het kader van Keti Koti werd in 2024 een film gemaakt, Sporen van Slavernij, en vertoond in Focus Filmtheater. Deze film met zeven persoonlijke verhalen vertelt over het slavernijverleden en de stad Arnhem. De persoonlijke verhalen zijn onderdeel van het onderzoek ‘Sporen van slavernijverleden in Arnhem’. Op 24 mei 2022 organiseerde Erfgoed Gelderland naar aanleiding van de publicatie ‘Sporen van Slavernijverleden in Gelderland’ een bustoer langs een aantal van de sporen. De bus met 50 deelnemers reed langs drie locaties van Geldersch Landschap & Kasteelen waar de sporen door onderzoekers werden toegelicht. Het was een bijzondere dag, met verschillende gezichten en verhalen.

Vind meer informatie

Wil je meer informatie vinden over dit onderwerp? Hierbij bieden we een overzicht van handige informatie:

• Rozet maakte met Stichting Comité 30 juni – 1 juli Arnhem en diverse partners een overzicht van educatieve activiteiten en lesmateriaal voor leerkrachten en leerlingen. Bekijk de informatie >
• De missie van Stichting Comité 30 juni – 1 juli Arnhem is om een bijdrage te leveren aan het vergroten van de kennis en bewustwording omtrent het Nederlandse trans-Atlantische slavernijverleden. Bekijk website >
• Mapping Slavery NL brengt de historische plaatsen in kaart van het slavernijverleden en erfgoed van het Nederlandse koloniale rijk. Bekijk website >
• De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed maakte de handreiking ‘Onderzoek naar sporen van slavernij en het koloniale verleden in de collectieregistratie‘. Bekijk handreiking >
• Het Nationaal Museum van Wereldculturen schreef de publicatie ‘Words matter’ over mogelijk gevoelige woorden in de museale sector met o.a. een hoofdstuk ‘Museumlabels en kolonialisme’. Bekijk de publicatie >
• Op het publieksplatform mijnGelderland verzamelde Erfgoed Gelderland verhalen over de sporen in de special ‘Sporen van slavernijverleden’. Bekijk de special >
• Erfgoed Gelderland maakte samen met InDifferent en Cultuur Oost educatief materiaal over 150 jaar Vrijheid, bestaande uit een docentenhandleiding en lesmodules.
• Het Gelders Archief schreef een artikel met voorbeelden van bronnen in de collectie met koloniale en slavernijsporen. Lees het artikel >
• Vereniging Gelre schreef het artikel ‘Omgang met het slavernijverleden van Gelderland‘. Lees het artikel >