Sporen van Slavernijverleden in Gelderland

Het doel van het project Sporen van Slavernijverleden in Gelderland is het zichtbaar maken en behouden van Gelderse sporen van het slavernijverleden. We richten ons daarbij op de periode van Nederlandse kolonisatie wereldwijd. Het project Sporen van Slavernijverleden in Gelderland bestaat uit verschillende onderdelen.

Erfgoed Gelderland heeft een initiërende en faciliterende rol en zorgt voor het betrekken van samenwerkingspartners en coöperatieleden bij het project.

Onderzoek naar sporen van slavernijverleden in Gelderland

Binnen het project Sporen van Slavernijverleden in Gelderland deden we onderzoek naar mensen, plaatsen, gebeurtenissen, huizen en kastelen die verband hebben met het slavernijverleden. Het historisch onderzoek richtte zich ook op archieven en collecties van Gelderse erfgoedinstellingen en privé archieven. Historici Dineke Stam en Ineke Mok voerden het onderzoek uit, met bijdragen van masterstudenten van de Radboud Universiteit en enkele zelfstandige onderzoekers. De gevonden sporen zijn eind augustus 2022 gebundeld in de publicatie Sporen van slavernijverleden in Gelderland. Deze bundeling van verhalen maakt het slavernijverleden in Gelderland zichtbaar, maar het is zeker geen complete verzameling; het onderzoek levert veel nieuwe aanknopingspunten om verdere sporen te onderzoeken en te beschrijven.

De verhalen uit het onderzoek zijn daarnaast ook gepubliceerd op de website mappingslavery.nl en maandelijks als ‘Spoor van de maand’ in een special op mijnGelderland.nl. Deze content geven we, in overleg met samenwerkingspartners, zoveel mogelijk vrij voor (her)gebruik online. De inhoud is bruikbaar voor: musea, kastelen, educatieprogramma’s, tentoonstelling of een kleine presentatie, een online tentoonstelling en het herschrijven van objectteksten. Zo maakte het Afrika Museum in Berg en Dal bijvoorbeeld gebruik van het onderzoek in de tentoonstelling ‘Heden van slavernijverleden’.

Training & Workshops: wat kunnen we met de sporen?

Hoe ga je om met deze gevoelige geschiedenis richting het publiek? Hoe kunnen we onze blinde vlekken op het gebied van slavernijverleden en koloniaal verleden herkennen? Hoe vinden we sporen van slavernijverleden in de collectie? Hoe kunnen we onze tentoonstellingsteksten zo schrijven dat er meerder perspectieven in terug te vinden zijn? Hoe kunnen we een meer inclusief verhaal vertellen? Allemaal vragen die leven bij de Gelderse erfgoedinstellingen en die we in samenwerking met het RCMC, het onderzoekinstituut van de Wereldmusea, onderzoekers en andere experts aangaan in trainingen en workshops voor erfgoedinstellingen.

Heeft uw organisatie hier ook behoefte aan of wilt u hier aan bijdragen? Neem dan contact met ons op.

Netwerk en Samenwerkingen binnen het project

Bij het project zijn betrokken: Expertgroep slavernijverleden Gelderland, Caribische gemeenschap Gelderland, Radboud Universiteit Nijmegen, Research Center for Material Culture (RCMC), Afrika Museum, Paleis Het Loo, Museum Het Valkhof, Museum Bronbeek, GLK, Historisch onderzoekers Dineke Stam en Ineke Mok, eerder gedane onderzoeken, vrijwilligers, stichting Reframing Herstory Art Foundation.

^{Afbeelding bovenaan: Van boven naar onder (links naar rechts): Archiefstuk over de Surinaamse plantage ’t Eijland ook wel geschreven als Tijland (Gelders Archief), Gelegenheidsglas (1764) gemaakt door Simon Jacob Sang, met afgebeeld: Surinaamse plantage Kleinslust afgebeeld (Museum Arnhem), Huis Djoerang te Zoelen, vernoemd naar de plantage Djoerang op Java van de familie Hasselman, vanaf ongeveer 1850 de bewoners dit huis in Zoelen (foto: Rijksmonumenten), Barbara Esseboom en Joyce van Steenveldt doen onderzoek in het Gelders Archief, Uitsnede van het portret van ‘Kees Pop’ gewonde KNIL-militair tijdens zijn verblijf in het Koloniaal Werfdepot in Harderwijk, Isaac Israels, 1882 (collectie Rijksmuseum)}