Sleutelwerken van Gelderland
Gelderland heeft door de eeuwen heen bijzondere kunstenaars voortgebracht, aangetrokken en gehuisvest. Om een overzicht te krijgen van deze kunstwerken voert Erfgoed Gelderland voor provincie Gelderland dit project uit: Sleutelwerken van Gelderland.
Gelderland heeft door de eeuwen heen bijzondere kunstenaars voortgebracht, aangetrokken en gehuisvest. Van de gebroeders Van Lymborch tot Jan van Goyen en van Piet Mondriaan tot Willem den Ouden. Hun meesterwerken zijn inmiddels verspreid over binnen en buitenland en in de belangrijkste musea en erfgoedinstellingen te zien. Om een goed overzicht te krijgen van deze kunstwerken voerde Erfgoed Gelderland in opdracht van provincie Gelderland dit project uit: Sleutelwerken van Gelderland. Deze sleutelwerken kun je online bekijken op collectiegelderland.nl.
Onderzoek naar 600 jaar kunstproductie in Gelderland
Erfgoed Gelderland ging in opdracht van provincie Gelderland in 2020/2021 op zoek naar de vijftig belangrijkste objecten uit de Gelderse kunstgeschiedenis door de eeuwen heen, van de middeleeuwen tot nu: de sleutelwerken. Dit zijn kunstobjecten die bepalend, invloedrijk of kenmerkend zijn voor de Gelderse kunstgeschiedenis. Kunstwerken met een zekere Gelderse zeggingskracht. Niet alleen schilderijen en beeldhouwwerken, maar ook toegepaste kunst zoals textiel of glaswerk zijn meegenomen in de inventarisatie van de Gelderse kunstproductie. Zo kwam in overleg met kunstkenners, kunsthistorici en historici een bijzondere selectie tot stand van uiteenlopende kunstuitingen. Er is rekening gehouden met historische relevantie, regionale spreiding en diversiteit in objecten, media en makers.
Online tentoonstelling op CollectieGelderland
Het project Sleutelwerken van Gelderland toont de kunstwerken van deze artistieke grootmeesters in een online tentoonstelling, op collectiegelderland.nl/sleutelwerken. Hier zijn de kunstvoorwerpen van over de hele wereld samengebracht en digitaal tentoongesteld, geordend per periode. Een aantal van deze objecten wordt ook in 3D weergegeven. Een beschrijving verklaart op welke manier dit object bepalend, invloedrijk of kenmerkend was voor de Gelderse kunstgeschiedenis. Op deze wijze vertelt Sleutelwerken van Gelderland het verhaal van de Gelderse kunstgeschiedenis.
Oproep voor het vijftigste sleutelwerk?
De eerste 49 sleutelwerken werden onthuld op het Erfgoedfestival op 3 oktober 2021. Het vijftigste kunstwerk is met hulp van het publiek bepaald. Via het discussieplatform van de provincie kon iedereen een idee opperen. Uit de inzendingen werd vervolgens het vijftigste sleutelwerk gekozen. Bekijk hier de oproep.
Nummer 50: Wandschilderingen in de Hengelose Remigiuskerk
Op 25 november 2021 volgde de feestelijke bekendmaking van het nieuwste sleutelwerk, gekozen uit de ingestuurde ideeën van het publiek. De wandschilderingen van de twaalf apostelen in het koor van de Hengelose Remigiuskerk zijn benoemd tot het nieuwste Sleutelwerk van Gelderland. In 1911 kwamen tijdens werkzaamheden aan de Hengelose Remigiuskerk deze prachtige muurschilderingen vanonder het witte pleisterwerk tevoorschijn. Deze secco-schilderingen stammen uit de eerste helft van de vijftiende eeuw. Ze zijn daarmee een van de oudste overgebleven voorbeelden van wandschilderkunst in Nederland. Meer informatie over deze muurschilderingen vind je hier op mijnGelderland.nl.
Videoserie
Samen met regisseur, producent en filmmaker Ruut van der Beele ging Erfgoed Gelderland aan de slag om de selectie Sleutelwerken van Gelderland uit 2021 verder uit te diepen in een reeks video’s. In de serie bezoekt kunsthistoricus Jochem van Eijsden archieven, musea, kerken en bibliotheken. Hij spreekt hier met kunstkenners, kunstenaars en conservatoren over de vorm van de objecten, hoe en waarom ze werden gebruikt, en wat hun relatie is tot de mens. In de vierde aflevering, de making of, wordt verteld hoe Erfgoed Gelderland tot de huidige vijftig sleutelwerken is gekomen.
Aflevering 1. Vorm
In deze aflevering kijken we naar de vormgeving van een aantal van de Gelderse sleutelwerken. Waarom hebben ze de vorm die ze hebben? En hoe kijken wij daar tegenwoordig naar? Bekijk de aflevering hier.
Aflevering 2. Functie
In deze aflevering kijken we naar de functie van een aantal sleutelwerken. Met welk doel werden deze objecten gemaakt? En hoe kijken wij tegenwoordig naar rol van kunst? Bekijk de aflevering hier.
Aflevering 3. Verbinding
In deze aflevering kijken we naar de verbinding met de mens die een aantal sleutelwerken aangaan. Voor wie waren deze objecten gemaakt? En wat doen ze met de mensen nu? Bekijk de aflevering hier.
Aflevering 4. Making of
In deze aflevering kijken we hoe de samenstelling sleutelwerken tot stand gekomen is. Opdrachtgever, uitvoerders en belanghebbenden praten over het project. Bekijk hier de aflevering.
