Het digitaliseren van het lokale verhaal

Fleur van der Maden aan het woord over digitale collecties

Sinds januari is Fleur van der Maden in dienst als projectmedewerker digitale collecties bij Erfgoed Gelderland. Ze faciliteert erfgoedorganisaties bij het behouden en ontsluiten van de (digitale) collecties. Fleur gaat inmiddels bijna wekelijks naar een historische vereniging om mee te kijken of advies te geven over het digitaliseringsproces. ‘Je vertrekt telkens weer met een glimlach’, vertelt Fleur aan Erfgoed Gelderland.

Tijdens haar studie Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht liep Fleur van der Maden stage bij Erfgoed Brabant. ‘Ik merkte daar dat ik het werk bij een erfgoedhuis ontzettend leuk vond. Je werkt veel met vrijwilligers in het veld die passie hebben voor het erfgoed van hun omgeving. Ik wilde hiermee verder.’ Ze ging aan de slag in het digitale erfgoedveld en is sinds januari in dienst bij Erfgoed Gelderland als projectmedewerker digitale collecties en als digitaal-erfgoed-coach.

Ondersteuning bij digitale collecties

Fleur biedt advies aan de leden van Erfgoed Gelderland op het gebied van digitaal erfgoed en digitaliseringsprocessen. Zij ondersteunt erfgoedorganisaties in het behouden, beheren en toegankelijk maken van digitale erfgoedcollecties. Ze is vanuit het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) aangewezen als digitaal-erfgoed-coach. ‘Ik ben samen met de andere digitaal-erfgoed-coaches onderdeel van een breed en hecht netwerk. We wisselen onderling kennis en ideeën uit of schakelen elkaar in voor advies. Zo kunnen we erfgoedorganisaties in de provincies nog beter ondersteunen.’

Op bezoek bij historische verenigingen

Fleur gaat bijna wekelijks langs bij een historische vereniging om advies te geven of om mee te kijken met het digitaliseren van foto’s, archieven en jaarboeken. ‘De vrijwilligers die dit lokale erfgoed beheren, doen dit vaak in hun vrije tijd. Zij vertellen de geschiedenis van het dorp of van de stad waar ze vaak zelf vandaan komen of op dat moment wonen. Deze vrijwilligers doen dat met zoveel passie. Je vertrekt dan ook altijd weer met een glimlach.’

Uiteenlopende adviesvragen

Fleur heeft al veel verschillende vragen langs zien komen op het gebied van digitalisering en digitale collecties. ‘De vragen lopen erg uiteen – van hoe je een gedraaide foto recht kan zetten in Memorix Maior tot het opzetten van een nieuw digitaal platform.’ Ook geeft Fleur advies bij het aanvragen van subsidieregelingen op het gebied van digitalisering. ‘Zo biedt het Cultuurfonds momenteel de erfgoedvrijwilligersregeling aan, die zich richt op de digitalisering van collecties en verhalen. Mocht je als erfgoedorganisatie graag advies willen bij het digitaliseringsproject waarvoor je de subsidieaanvraag wilt indienen, dan kan ik als digitaal-erfgoed-coach meekijken.’

Erfgoed voor de toekomst

Waarom is de digitalisering van erfgoed zo belangrijk? Fleur noemt twee redenen: het vergroten van de doorzoekbaarheid en het behouden van het erfgoed voor de toekomst. ‘Ik denk daarbij met name aan lokale geschiedenis. Er zit zoveel moois verborgen in de schatkamers van historische verenigingen. Als je dat digitaliseert, doorzoekbaar maakt en beschikbaar stelt, dan weten veel meer mensen wat voor waardevolle informatie er in de archieven te vinden is. Dit is interessant voor zowel historische onderzoekers als voor de lokale bewoners.’

Met het digitaliseren van de archieven, maak je het erfgoed niet alleen zichtbaar, je behoudt het ook op een duurzame manier voor toekomstige generaties. ‘Erfgoed vertelt ons waar we vandaan komen,’ voegt Fleur toe, ‘daarom is het zo belangrijk om deze kennis goed vast te leggen voor de toekomst. Zodat ook volgende generaties weten waar we zijn geweest en wat er is gebeurd. Op deze manier krijgen we inzicht in wie we nu zijn.’

Snelle ontwikkelingen in het digitale erfgoedveld

De technieken rondom digitalisering van erfgoed staan alles behalve stil. Er verandert voortdurend veel in het digitale erfgoedveld – de ene ontwikkeling volgt de ander in een rap tempo op. Denk bijvoorbeeld aan de toepassing van van Linked Open Data en het gebruik van gestandaardiseerde termenlijsten en AI. ‘Je bent in dit vakgebied dan ook nooit klaar met leren’, vertelt Fleur. ‘Ook binnen CollectieGelderland zijn we voortdurend onze website en dienstverlening aan het verbeteren, om zo de Gelderse collecties nog beter doorzoekbaar en toegankelijk te maken voor toekomstige generaties.’

Heb jij een vraag op het gebied van digitale collecties of digitalisering? Neem dan contact op met Fleur van der Maden (f.vandermaden@erfgoedgelderland.nl)