Willem van Norel over ‘Elburg en omstreken in oorlogstijd 1940-1945’

Het project ‘Elburg en omstreken in oorlogstijd 1940-1945’ staat dit jaar in de top 3 genomineerden voor de Gelderse Roos Publieksprijs. Op 15 november wordt de winnaar bekend. In 2020 bracht oudheidkundige vereniging Arent thoe Boecop het boek ‘Elburg en omstreken in oorlogstijd 1940-1945’ uit en ruim een jaar later lanceerden ze de ondersteunende website www.elburginoorlogstijd.nl. De redactie van Erfgoed Gelderland sprak over het project met Willem van Norel, historicus en bestuurslid van de oudheidkundige vereniging.

 ‘We wisten dat 2020 een bijzonder jaar zou worden’, vertelt Van Norel, ‘De viering van 75 jaar bevrijding was misschien wel de laatste kans op een dergelijk project met ervaringen van ooggetuigen erin opgenomen.’ De oudheidkundige vereniging Arent thoe Boecop had in het kader van de 75-jarige bevrijding een divers programma ontwikkeld met tal van projecten, waarvan dit boek helaas de enige was die doorgang kon vinden. Dit in verband met de uitbraak van het coronavirus. De verhalen van ooggetuigen doorvertellen aan jongeren was voor Van Norel een belangrijke aanleiding om het project op te zetten. ‘De oproep van Jules Schelvis om zijn verhaal en dat van anderen te blijven vertellen, voelde als een opdracht’, vertelt hij, ‘Jules Schelvis overleefde zeven kampen. Het is belangrijk dat jongeren deze verhalen blijven kennen.’

In 2017 begon Willem van Norel met de voorbereidingen voor het project. In 2019 kon hij aan de slag met schrijven. Voor het herdenkingsboek, dat uiteindelijk 480 pagina’s dik is geworden, is veel archiefonderzoek gedaan. Daarnaast zijn er enkele tientallen mensen geïnterviewd, waarvan 13 informanten boven de 90 jaar. De oudste informant was Rob Kahn, op dat moment 98 jaar. ‘Rob Kahn zat, met vijf anderen, drie jaar lang ondergedoken in een boerderij aan de Veldweg in Doornspijk’, vertelt Van Norel, ‘Hij heeft nooit veel gesproken over deze tijd, zelf vond hij zijn verhaal niet zo van belang, maar dat vond ik wel.’

Het boek ‘Elburg en omstreken in oorlogstijd 1940-1945’ verscheen op 2 april 2020. De oudheidkundige vereniging heeft het toen cadeau gedaan aan de bijna 2000 leden van de vereniging en aan de scholen in de gemeente Elburg. Ongeveer 2700 leerlingen uit groep 7 en 8 en het voortgezet onderwijs ontvingen een exemplaar. Op elburginoorlogstijd.nl is tevens educatiemateriaal te vinden voor primair en voortgezet onderwijs. De website bevat 165 oorlogsverhalen en groeit nog steeds.

Willem van Norel heeft al veel positieve reacties op het boek mogen ontvangen, van onder andere Jan Terlouw en Jeroen Krabbé, maar ook van ouders die lieten weten dat hun kinderen met flinke interesse aan het lezen zijn. Van Norel is er erg blij mee: ‘Al die schriftelijke reacties waren een feestje.’

Toen bleek dat ‘Elburg en omstreken in oorlogstijd 1940-1945’ genomineerd was voor de Gelderse Roos Publieksprijs is de oudheidkundige vereniging flink in actie gekomen. De leden werden benaderd over de mogelijkheid om te stemmen. Ook bij scholen werd het onder de aandacht gebracht. En er werd een persbericht uitgestuurd. Uit dankbaarheid voor het project, hebben veel mensen in Elburg en omstreken hun stem uitgebracht. Op 15 november is de prijsuitreiking en wordt bekend wie er met de Gelderse Roos Publieksprijs vandoor gaat.