Publicatie Merijn Scholten over Het Apeldoornsche Bosch: een verhaal om nooit te vergeten

Alles begint met aandacht. Dat is een van de conclusies die cabaretier en columnist Merijn Scholten trekt in Het huis op het kruispunt. De tekst schreef Merijn Scholten naar aanleiding van het Erfgoedfestival 2021. Van deze tekst wordt nu een publicatie gemaakt in de Kakkerlakjesreeks van Uitgeverij Loopvis, getiteld Het huis op het kruispunt. Deze verschijnt op 21 januari 2022 – een dag na de jaarlijkse herdenking van Het Apeldoornsche Bosch – en verhaalt over de gruwelijke ontruiming in januari 1943 van deze Joodse-psychiatrische instelling in Apeldoorn.

Cabaretier en columnist Merijn Scholten was in het kader van het Erfgoedfestival Gelderland vorig jaar als artist-in-residence te gast in CODA. Hij liet zich inspireren door de collecties en programmering van CODA en tijdens de opening van het Erfgoedfestival in oktober 2021 presenteerde hij het werk dat hij maakte na zijn bezoek aan CODA en Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch. Vooral Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch maakte diepe indruk. CODA, Stichting Apeldoornsche Bosch, Erfgoedplatform Apeldoorn, Erfgoed Gelderland, Infocentrum WO2 Nijmegen en het Vrijheidsmuseum in Groesbeek besloten daarom in samenwerking met Uitgeverij Loopvis het verhaal van Scholten uit te geven in de Kakkerlakjesreeks. Noortje Rap verzorgde de illustraties bij het verhaal van Merijn Scholten.

Kakkerlakjes zijn geïllustreerde publicaties met korte verhalen, beschouwingen, gedichten of recepten. Groot genoeg om lang van te genieten en klein genoeg om te versturen in de bijgeleverde enveloppe. Het huis op het kruispunt van Merijn Scholten is vanaf 21 januari landelijk verkrijgbaar via de boekhandel, CODA, Infocentrum WO2 en het Vrijheidsmuseum. Het huis op het kruispunt kost € 6,99.

Het Apeldoornsche Bosch

De Joods-psychiatrische instelling Het Apeldoornsche Bosch werd in 1909 opgericht en groeide al snel uit tot een bloeiende instelling. In moderne paviljoens werden bewoners en patiënten, jong en oud, behandeld volgens de nieuwste inzichten; in de natuur en ver van de grote stad. In de oorlogsjaren, als het er bijvoorbeeld in de Randstad al gewelddadig aan toegaat, voelden de Joden zich lange tijd veilig op deze plek. Het Apeldoornsche Bosch werd niet voor niets ‘de Jodenhemel’ genoemd. Maar in de nacht van 20 op 21 januari 1943 ging het gruwelijk mis en veranderde de hemel in de hel. De bezetter ontruimde Het Apeldoornsche Bosch op brute wijze. Bijna 1300 mensen, personeel en bewoners, werden op transport gesteld naar Auschwitz. Niemand keerde terug. Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch werd geopend in januari 2020 en is het resultaat van een samenwerking tussen Stichting Apeldoornsche Bosch, CODA, de gemeente Apeldoorn, ’s Heeren Loo en de provincie Gelderland.

Het optreden van Merijn Scholten op 3 oktober 2021 is terug te kijken via YouTube. Daar bekijkt u ook een interview met hem over zijn residentie bij CODA.