De Faro-werkwijze en het Romeinennetwerk Gelderland 

In 2005 kwam de raad van Europa in Faro (Portugal) bij elkaar om te praten over de waarde van cultureel erfgoed voor de samenleving. Zij sloten een verdrag dat bekend zou komen te staan als het Verdrag van Faro. Wat doet Erfgoed Gelderland al met het verdrag van Faro? In onderstaand interview geeft collega Roel Kramer een toelichting over het verdrag van Faro en het Romeinennetwerk Gelderland. 

Wat is het verdrag van FARO ook al weer?
In een eerder interview gaf Lian van der Zon, medewerker Erfgoed Gelderland, al een toelichting bij dit verdrag. In het kort: het verdrag is een reeks afspraken, ondertekend door de Europese lidstaten, waarin staat dat deelname aan erfgoed een mensenrecht is. Iedereen moet hieraan mee kunnen doen: participatie van burgers staat voorop.  Het Verdrag van Faro is relatief nieuw en dat biedt ons een goede kans om dit verder te verkennen. Zoals Lian al benoemde hebben we deelgenomen aan de Erfgoedparticipatielabs waar we kennis maakten met diverse thema’s en veelgebruikte termen binnen het Verdrag van Faro. Na de kennismaking met het verdrag wilde ik mij er vanuit Publieksarcheologie verder in verdiepen en ontdekken wat dit kan en zal gaan betekenen voor onze leden en netwerken.

Hoe is het Romeinennetwerk Gelderland nu aan de slag met het Verdrag van Faro?
Via de regeling ‘Vind elkaar in erfgoed. Verken de Faro-werkwijze’ van het Fonds voor Cultuurparticipatie zijn we samen met RomeinenNU een verkennend onderzoek gestart om te bekijken wat het Verdrag van Faro en de zogenaamde ‘Faro-werkwijze’ kan betekenen voor de deelnemers aan Romeinennetwerk Gelderland. Thema’s en begrippen als (actieve) erfgoed- en burgerparticipatie en erfgoedgemeenschap(pen) hebben wij in deze verkenning onder de loep genomen. Tijdens netwerkbijeenkomsten hebben we, onder andere samen met experts van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, het Verdrag van Faro gepresenteerd aan de leden van het netwerk en zijn we met elkaar in gesprek gegaan over wat het voor hen zal en kan betekenen als het geratificeerd wordt. Daarnaast is er een enquête afgenomen onder de leden en zijn er verdiepende interviews en gesprekken gevoerd. Dit heeft veel informatie en inzichten opgeleverd.

Wat willen jullie precies bereiken met deze inzichten?
We willen hiermee in kaart brengen welke erfgoedgemeenschappen, organisaties, overheden en particulieren zich (binnen Romeinennetwerk Gelderland) bezighouden met Romeins erfgoed in Gelderland en welke samenwerkingsverbanden (lokaal, regionaal en provinciaal) er zijn. Ook willen we inzichtelijk maken welke rol het Romeinennetwerk zou kunnen gaan vervullen voor de verschillende erfgoedgemeenschappen, organisaties, overheden en particuliere deelnemers aan het netwerk.

Wat zijn de eerste resultaten van deze algemene verkenning?
Uit de bijeenkomsten, enquête en interviews is duidelijk geworden dat het verdrag voldoende kansen, maar ook nog enkele obstakels kent. De resultaten van deze verkenning worden op dit moment uitgewerkt. De verdiepende gesprekken worden op de website gepubliceerd als praktijkvoorbeelden van erfgoedgemeenschappen die actieve erfgoedparticipatie in de praktijk brengen.

Is er nog iets opgevallen binnen de eerste resultaten?
Uit de omvangrijke hoeveelheid verkregen informatie uit de enquête en de gesprekken wilden we graag één onderwerp verder uitwerken; actieve erfgoedparticipatie. In de enquête hebben we netwerkleden gevraagd naar voorbeelden van actieve erfgoedparticipatie uit de praktijk. Fennie Berghuis heeft voor haar masterscriptie Archeologie (Rijksuniversiteit Groningen) deze voorbeelden geanalyseerd en binnen de participatieve kaders van het Verdrag van Faro geplaatst. Haar bevindingen en werkzaamheden tijdens haar afstuderen bij Erfgoed Gelderland lees je in haar blog op de onze website.