Canoncommissies delen kennis

Vorig jaar is de Nederlandse Canon herijkt. Dit jaar zijn we in Gelderland gestart met het Canonproject onder begeleiding van het mijnGelderland-team. Na een succesvolle inspiratiebijeenkomst op 4 maart, vond donderdag 17 juni de tweede Canonbijeenkomst plaats. Vertegenwoordigers van de canoncommissies van Tiel, Lochem, Nijkerk en Nijmegen kwamen digitaal bij elkaar om uit te wisselen hoe het proces van herijken verloopt. Tweede doel van de bijeenkomst: leren van de uitdagingen die je tegenkomt bij het herijken van een lokale canon. Elmar van de Ree en Henriette Kosse namen deel vanuit Erfgoed Gelderland.

Nijkerk
In Nijkerk is Museum Nijkerk bezig met de herijking van de canon. In een overzicht zijn prioriteiten aangewezen; welk venster kan vervallen, welk venster moet meteen vernieuwd. Duidelijk was dat er veel nieuwe inzichten zijn over Arend van Curler en dat dit canonvenster in 2021 vanuit een ander perspectief beschreven wordt dan in 2012. Dit is het eerste venster dat is opgepakt.

Commissie samenstellen
In Tiel is de canoncommissie samengesteld. Het Regionaal Archief Rivierenland, het Flipje en Streekmuseum en de Oudheidkamer Tiel gaan samen de canon herijken. Binnenkort volgt de eerste bijeenkomst om de aanpak te bespreken. In Nijmegen is de insteek om het maken van de canon breed uit te zetten en er een echt participatieproject van te maken. Huub Vilé van het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis trekt deze kar. Het streven is een grote diversiteit aan makers van de canonvensters. De uitdaging is het behapbaar houden van dit proces.

Lochem
In Lochem heeft de commissie besloten te werken aan een nieuwe canon. Er is door het Historisch Genootschap Lochem samen met de Gorsselse vereniging De Elf Marken een nieuwe groslijst samengesteld. Daaruit komen ook enkele uitdagingen naar voren. Mag je bijvoorbeeld de Gelderse Oorlogen en de Tachtigjarige Oorlog in een enkel canonvenster bespreken, terwijl je voor de Tweede Wereldoorlog mogelijk vier canonvensters inruimt? Alle aanwezigen vinden dat je dat mag doen, mits je de keuze kunt verantwoorden. Het is vooral van belang dat je verschillende thema’s en verschillende perspectieven laat zien. De canon kan ook als doorverwijzer dienen voor een heleboel meer mooie verhalen over de lokale geschiedenis.

Onderwijs
Het is nog niet zo duidelijk of en hoe de lokale canons voor het onderwijs bruikbaar zijn. Vaak moet daarvoor nog een extra vertaalslag gemaakt worden. Tiel maakte bijvoorbeeld vorig jaar digitale lessen waarbij gebruikgemaakt werd van de canon. In het document dat kan helpen bij het herijken van een canon staan in ieder geval al tips over het leesniveau. Het advies is om altijd onderwijsexperts te betrekken als je de canon voor het onderwijs wilt aanbieden. Collega Ben Bregman kan meedenken.

Groesbeek
De canoncommissie van Groesbeek is zeer voortvarend aan het werk gegaan. De afbeeldingen zijn goed nagelopen op auteursrechten. Er is een enkel venster vervangen. En alle vensters zijn nagelopen op het perspectief. Soms maakt een kleine wijziging veel verschil. De wijzigingen worden nu doorgevoerd en het nieuwe venster is gepubliceerd.

Zelf ook aan de slag?
Wilt u ook aan de slag met een lokale canon of heeft u vragen rondom de herijking van een canon? U kunt hiervoor altijd terecht bij Elmar van de Ree of Henriette Kosse van het mijnGelderland-team. In de loop van oktober is de volgende canonbijeenkomst waarin canoncommissies ervaringen en kennis kunnen uitwisselen.