Aan de slag met het eigen lokale verhaal van de Romeinse Limes

Het verhaal van de Romeinse Limes wordt door vele specialisten en vrijwilligers verteld op tal van (bezoek)locaties in de provincie Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland. Speciaal voor deze mensen organiseerde de Romeinse Limes Nederland drie kennisdagen. Op 24 oktober vond de Limes Kennisdag plaats in Arnhem, in samenwerking met Erfgoed Gelderland. We geven hier een korte terugblik naar deze Kennisdag in Gelderland.

Samenkomst van Limeslocaties

De Limes Kennisdag was speciaal georganiseerd voor vrijwilligers, medewerkers, gidsen en rondleiders van (bezoek)locaties en musea langs de Limes. Deze groep heeft een gezamenlijk doel: het bijzondere verhaal van de Romeinse grens overdragen naar het publiek. Tijdens de Kennisdag op 24 oktober in het Gelders Archief verwelkomden we vrijwilligers en medewerkers uit onder meer Elst, Voorburg, Hemmen en Millingen aan de Rijn. Dit is slechts een greep uit de vele Limeslocaties die op de bijeenkomst werden vertegenwoordigd, zowel binnen de provincie Gelderland als daarbuiten.

Van Romeinse grens naar werelderfgoed

Martijn Defilet, stadsarcheoloog van Arnhem, trapt de dag af en besprak de geschiedenis van de Neder-Germaanse Limes aan de hand van archeologische vondsten. Nog altijd zien we de sporen van deze Romeinse grens in het landschap. In 2021 werd dit bijzondere monument benoemd tot UNESCO Werelderfgoed. Marjolein Woltering van de Rijksdienst van het Cultureel Erfgoed legde uit wat deze status betekende voor de Neder-Germaanse Limes en voor het archeologisch en historisch onderzoek, het onderwijs en het publiek.

Het interpretatiekader: hoe interpreteer je archeologische vondsten?

Een archeologische vondst zoals een Romeinse schoenzool vertelt tientallen verhalen. Of je nu een verhaal wilt vertellen over soldaten in legerkampen, Romeinse schoenmakers of militaire veroveringen in het grensgebied – een schoenzool werpt licht op al deze verhalen. De vraag is: welk verhaal wil je vertellen? En hoe maak je – als verteller van het Limesverhaal – dit stukje van het Romeinse verleden vervolgens zichtbaar en beleefbaar voor het publiek? Catherine Visser, lid van het Kwaliteitsteam Nederlandse Limes Samenwerking, behandelde deze vragen aan de hand van het Interpretatiekader Romeinse Limes in Nederland. Werk jij bij een Limeslocatie en wil je meer weten over hoe je vondsten bij jouw eigen erfgoedlocatie kunt interpreteren? Of wil je weten bij welke verhaallijn jouw locatie aansluit? Dan verwijzen we je graag door naar het interpretatiekader op de website van Limes Werelderfgoed. Let op: momenteel werken Nederland en Duitsland samen aan het opstellen van een vernieuwd interpretatiekader.

Hoe vertel je je eigen lokale verhaal?

Met de kennis uit bovenstaande lezingen in het achterhoofd, komt een belangrijke vraag naar voor: hoe vertel je je eigen lokale verhaal over de Limes? Met deze vraag gingen de deelnemers na de lunch aan de slag, onder begeleiding van Willeke Guelen en Caroline Guelen (auteurs van Het Verhaal van de Romeinen in Gelderland). In kleine groepen bespraken de Romeinse erfgoedorganisaties welke verhalen de Limeslocatie vertelt. Wat is er zo bijzonder aan jouw Romeinse verhaal? Bij welke verhaallijn past jouw verhaal? En hoe kan dit verhaal (ruimtelijk) gevisualiseerd worden? De groepen brainstormden over mogelijke manieren om het verhaal van de limes op hun locatie zichtbaar en beleefbaar te maken.

In de toekomst

Gedurende deze kennisdag passeerden inspirerende voorbeelden en nieuwe ideeën de revue. De deelnemers kregen handvaten om hun eigen verhaal te koppelen aan het grotere verhaal van de Limes in de geschiedenis van ons land en van Europa. Samen maken deze limeslocaties het verhaal van de Limes beleefbaar. Wil je graag zelf aan de slag met jouw lokale Limesverhaal? Neem dan contact op met Roel Kramer (r.kramer@erfgoedgelderland.nl).

De Kennisdag was een initiatief van Romeinse Limes Nederland. Op 12 oktober vond de Kennisdag plaats in Zuid-Holland, en op 26 oktober in Utrecht. Meer weten over de Kennisdagen en de Romeinse Limes Nederland? Kijk dan op de website: www.limeswerelderfgoed.nl.