UNESCO-Werelderfgoedstatus voor Limes in Nederland

Nederland heeft er een icoon van wereldformaat bij. Gisteren, 27 juli 2021, heeft het Werelderfgoedcomité van UNESCO de Neder-Germaanse Limes de status van Werelderfgoed toegekend. Het is een wereldwijde erkenning van de unieke en universele waarde van ons deel van de Limes, vertegenwoordigd door in totaal 19 archeologische vindplaatsen uit de Romeinse tijd, verspreid over de provincies Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland.

Met de toekenning van de Werelderfgoedstatus aan de Neder-Germaanse Limes staan nu in totaal 12 erfgoederen in het Koninkrijk der Nederlanden op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Eerder deze week besloot het Werelderfgoedcomité al om de Koloniën van Weldadigheid en de Nieuwe Hollandse Waterlinie toe te voegen aan de Werelderfgoedlijst.

Gedeputeerde mevrouw dr. W.H. de Zoete van de provincie Zuid-Holland namens de Stuurgroep LimesSamenwerking: “Veel Nederlanders weten niet dat dwars door Nederland de oude grens van het Romeinse Rijk loopt. Op sommige plekken heeft de Rijn in de afgelopen eeuwen de resten daarvan weggespoeld. Gelukkig zijn op veel andere plaatsen de resten behouden dankzij de natte bodem in ons land en doordat vroegtijdig het belang van deze plaatsen is erkend en de archeologische waarden zijn behouden. De Limes vormt dwars door Nederland heen een zichtbare historische band van het heden met het verleden. Dat deze archeologische vindplaatsen nu de status van Werelderfgoed hebben gekregen, is een prachtige en verdiende erkenning van de inspanningen van velen die zijn geleverd voor het behoud van dit unieke erfgoed.”

UNESCO-Werelderfgoed
Samen met Duitsland heeft Nederland in 2020 een deel van de Limes  voorgedragen voor de Werelderfgoedstatus: namelijk het deel dat de grens vormde van de Romeinse provincie Neder-Germanië. Sommige delen van de Limes zijn al ingeschreven, zoals de Muur van Hadrianus (Verenigd-Koninkrijk) en de Boven-Germaanse Limes. Andere delen zijn in een vergevorderd stadium van voorbereiding. Kenmerkend voor het deel dat nu is toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst, de Neder-Germaanse Limes, zijn onder meer de innovatieve manieren die de Romeinen bedachten om om te gaan met de grillige rivier, het netwerk van forten dat langs de rivier is gebouwd en de bijzonder goed bewaarde houtresten.

Grootste archeologische monument
De Limes was 2000 jaar geleden de buitengrens van het Romeinse Rijk. In de tweede eeuw na Chr. was het Romeinse Rijk op zijn grootst en omvatte delen van Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Het werd omringd door een ingenieus grenssysteem van meer dan 7500 kilometer lang. In Nederland liep de Limes langs de rivier de Rijn. De Rijn vormde een natuurlijke grens en op de zuidoevers bouwden de Romeinen legerkampen, wachttorens, wegen en waterwerken. Lokale gemeenschappen vestigden zich in de nabijheid, dreven handel of gingen de strijd aan. Meer dan 400 jaar lang waren Romeinse soldaten aanwezig in Nederland. Deze periode kende tijden van vrede en van strijd. De grens vormde ook een uitwisselingsplaats van kennis en cultuur. De Limes heeft een archeologische schat nagelaten in onze bodem:  bijzondere gebruiksvoorwerpen zoals sieraden en glaswerk, schepen, resten van forten, maar ook wapens en gereedschap. De Limes is het grootste archeologische monument van Nederland.

Grens van vroeger en nu
De Limes vormt een lint van archeologische schatten door Nederland die vele mensen met elkaar verbindt en zorgt voor culturele uitwisseling tussen vrijwilligers, professionals en bewoners. De afgelopen jaren is door zeer veel vrijwilligers, gemeenten en andere organisaties gewerkt aan het vergroten van de bekendheid van de Limes in Nederland. Niet alleen op de plaatsen die nu de status van Werelderfgoed hebben gekregen, maar ook op andere plaatsen en online. Om de nieuw verworven status te vieren zullen rond Open Monumentendag (11 en 12 september) op diverse locaties activiteiten worden georganiseerd. Informatie hierover vindt u op de website Romeinen.nl.  De komende jaren zullen de betrokken overheden blijven samenwerken om het netwerk van partners en betrokkenen verder te versterken en de bekendheid van de Limes te vergroten.

Terreinen in Gelderland die de Werelderfgoedstatus hebben gekregen zijn:

Op de hoogte blijven van nieuws over de Romeinen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief van Romeinse Limes Nederland,  een samenwerking van de erfgoedhuizen van Gelderland, Utrecht en Zuid-Holland.