Stageonderzoek naar erfgoedbeleving in de woonomgeving & informatievoorziening op de Veluwe

Afgelopen half jaar heeft Marieke van Bommel stage gelopen bij Erfgoed Gelderland. Hier hield zij zich bezig met twee projecten. Ze deed eerst onderzoek naar de beleving van archeologisch erfgoed in de woonomgeving. Vervolgens onderzocht Marieke de informatievoorzieningen over prehistorisch erfgoed op de Veluwe. In onderstaande blog vat ze de resultaten samen.

Auteur: Marieke van Bommel

Dit jaar heb ik van februari tot en met juni stage gelopen bij het citizen science project Erfgoed Gezocht. Tijdens mijn stage wilde ik me graag verdiepen in de relatie tussen landschap, archeologie en het brede publiek. Hiervoor kreeg ik volop de kans bij Erfgoed Gezocht. Zo heb ik onderzoek kunnen doen naar twee interessante onderwerpen.

Erfgoedbeleving in de woonomgeving

Allereerst heb ik onderzoek gedaan naar de relatie tussen een gevoel van verbinding dat mensen hebben met hun woonomgeving en deelname aan een erfgoedproject zoals Erfgoed Gezocht. Dit sluit goed aan bij mijn interesse in het belang dat erfgoed voor ons heeft in het heden. Zo speelt erfgoed een belangrijke rol in de ontwikkeling van ons collectieve identiteitsgevoel en kan het ons een gevoel van geborgenheid geven bij onze omgeving.

Met mijn onderzoek ben ik dieper ingegaan op wat een actieve betrokkenheid bij erfgoed kan betekenen voor je verbondenheid met het gebied. Hieruit blijkt dat mensen zich meer betrokken bij een landschap voelen nadat ze er actief mee bezig zijn geweest. Veel deelnemers van Erfgoed Gezocht raakten bijvoorbeeld meer geïnteresseerd in het verleden van hun woonomgeving, en beleven het landschap anders dan voor hun deelname.

Zo creëert kennis van het verleden een verdiepende laag in de ervaring van het landschap, en geeft het een gevoel van trots om deze kennis aan anderen door te kunnen geven. Dit alles draagt uiteindelijk bij aan een zogenoemd ‘sense of place’ ofwel plaatsgevoel.

Informatievoorziening op de Veluwe

Daarnaast heb ik gekeken naar de rol van informatieborden over grafheuvels op de Veluwe in de ervaringen van bezoekers. Hieruit bleek dat bezoekers graag meer informatie krijgen over het verleden van het gebied waar ze naar toe gaan. Het gaat hierbij niet alleen om de kennis die ze opdoen, maar juist ook om het gevoel van verbinding dat deze kennis met het landschap kan creëren.

Informatievoorzieningen zoals informatieborden spelen hier zeker een rol in. Zo gaven mensen die informatieborden hebben gelezen aan meer inzicht in – en gevoel bij – het landschap te hebben dan mensen die dit niet deden. Wel blijkt dat veel bezoekers van natuurgebieden een voorkeur hebben voor informatievoorzieningen die geen invloed hebben op hun ervaring van de natuur. Dit kan bijvoorbeeld door middel van onopvallende QR-codes in het landschap of informatieborden op de parkeerplaats.

Al met al heb ik heel veel geleerd tijdens mijn stage. Ik vond het zelfs zo interessant dat ik mijn scriptie ook over de ervaring en benadering van het historische Veluwse landschap ga schrijven!

~ Marieke van Bommel