Met het project “Ontdek de zuivelcode en vind historische schatten” willen wij concreet handen en voeten geven aan het streven de groep jongeren 13-30 jaar te betrekken bij de publiekspresentaties en activiteiten van het Nederlands Zuivelmuseum. Het Zuivelmuseum heeft meerdere didactische werkvormen voor de jeugd tot en met 12 jaar. Deze werkvormen zijn alle opgezet volgens het principe spelend leren. Dit principe willen we ook graag toepassen voor de doelgroep 13-30 jaar. Daarom ontwikkelen we een activiteit waarbij gebruik wordt gemaakt van elementen uit de Geocaching en Escaperooms. Jongeren gaan deze activiteit volledig zelf ontwikkelen, met ondersteuning van het Zuivelmuseum voor de inhoud en praktische zaken.
Het Nederlands Zuivelmuseum
De locatie van het Nederlands Zuivelmuseum (boerderij Erve IJzerman) biedt een uitstekende ambiance om verleden, heden en toekomst van de zuivel in beeld te brengen. Erve IJzerman is een recent gerestaureerd, authentiek gebleven rijksmonument waarin de tijd sinds de bouw in 1898 nagenoeg stil heeft gestaan. In de gemengde bedrijfsvoering tot in de jaren negentig waren circulaire en grondgebonden voortbrenging als vanzelfsprekend. Bij uitstek een locatie dus om het verhaal van de zuivel te vertellen. Niet voor niets heeft de provincie Gelderland Erve IJzerman en het Nederlands Zuivelmuseum benoemd als icoon op de Noord-Veluwe en de IJsselvallei. De centrale ligging, locatie en “het verhaal van de zuivel” heeft veel potentie om meer en nieuw publiek naar de regio te trekken, het beoogde project geeft hieraan een extra stimulans.
De boerderij heeft op z’n hoogtepunt rond de 42 hectare grond in gebruik gehad. Op de erfkavel na zijn alle percelen, weilanden en akkergronden, niet meer in bezit. Ze worden momenteel divers gebruikt. Deze percelen lagen verspreid, in de polder richting IJssel, het westen, en op de hei richting het oosten. Waar ze gelegen hebben is bekend, de situatie vanaf 1832 is in kaart. En via de website www.topotijdreis.nl zijn ze vanaf het heden terug in de tijd in kaart te zien.
Voor en door jongeren
Door samen te werken met opleidingen van Windesheim en/of Deltion in Zwolle trekken we een groep jongeren aan die samen, bijvoorbeeld als stage-opdracht, aan de slag gaan met dit project. Volgens de principes van Geocaching en Escaperooms maken zij een ontdekkingstocht. Deze ontdekkingstocht kan vervolgens door andere jongeren bij het museum gespeeld worden. Een activiteit voor en door jongeren dus. Bij de uitvoering krijgen de jongeren ondersteuning van het museum, op inhoud (welk verhaal kun je vertellen?) en in praktische zaken. Een vrijwilliger van het zuivelmuseum, met werkervaring bij het Kadaster, kan goede coaching bieden wat betreft de geocaching. Mogelijk kan met de ontdekkingstocht ook worden aangesloten bij het landelijke netwerk van geocaching.
De opdracht voor de jongeren: werk volgens het principe van geocaching, waarbij onderweg verstopplaatsen (caches) gevonden moeten worden met daarin allerlei spannende opdrachten. Startpunt is de boerderij, vervolgens wandel je door het dorp en de omgeving. Bij het betreffende weiland op basis van een QR-code op de dampaal kun je een topotijdreis volgen van dat weiland vanaf nu tot 1815. Je kunt dan als het ware op de kaart een tijdreis maken terug in de tijd, staande in het heden. Om voldoende spanning voor de doelgroep 13-30 op te bouwen, worden deze caches uitgebreid met opdrachten die het karakter van een escaperoom hebben: een samenhangende set van opeenvolgende opdrachten die tezamen tot een oplossing leiden.
Waarom maakt dit project kans op de Gelderse Roos Prijs 2024?
Het project “Ontdek de zuivelcode en vind historische schatten” werkt volgens innovatieve principes (geocaching, escaperooms) die nieuw zijn voor het museum. Er wordt een nieuwe activiteit ontwikkeld, door en voor jongeren in de leeftijdsgroep 13 t/m 30 jaar. De jongeren krijgen hierbij de volledige vrijheid om hun idee uit te werken tot een bestaande activiteit voor het museum. “Een jongere weet veel beter wat hij of zij zelf leuk zou vinden om te doen, dan dat wij dat als museum weten. Wij bieden ondersteuning op inhoud.” De plannen zijn gemaakt, en het project staat in de startblokken om uitgevoerd te worden.
Voor dit project werken diverse organisaties samen: Nederlands Zuivelmuseum, hogescholen in de regio, Dienst Kadaster.