“Nieuwe Zondagen”: een project tegen eenzaamheid

Vilente, ANBO, huisartsenpraktijken en andere welzijnsorganisaties, Stichting Hulpdienst voor elkaar, Albert Heijn en Jumbo

PlaatsOosterbeek
Eigenaar Airborne Museum Hartenstein
Stemmen 62
website terug naar overzicht

Airborne Museum Hartenstein vraagt sinds 2016 op structurele wijze aandacht voor eenzaamheid. Uit onderzoek blijkt dat eenzaamheid vooral onder ouderen een groot probleem is: eenzaamheid neemt toe met de leeftijd. Dit geldt specifiek voor sociale eenzaamheid. Het percentage mensen dat zich emotioneel eenzaam voelt, neemt toe vanaf 75 jaar. Vanaf 50-jarige leeftijd voelt meer dan 40% van de Nederlanders zich eenzaam. Van de 75- tot 85-jarigen voelt bijna 50% zich eenzaam. Van de 85-plussers voelt bijna 60% zich eenzaam. (RIVM, Volksgezondheidenzorg.info). Omdat veel ouderen het museum bezoeken wilden we graag iets voor deze groep betekenen. Daarnaast geldt Oosterbeek – samen met Doorwerth – als een van de meest vergrijsde dorpen in Nederland.

Uit publieksonderzoek bleek dat veel senioren juist op de zondag eenzaamheid ervaren omdat veel mensen van deze generatie vroeger – toen zij zelf kind waren – juist op zondag bij opa en oma op bezoek gingen. Huidige generaties wonen doorgaans ver van hun ouders en missen – als tweeverdieners met een druk gezinsleven – vaak de tijd om vader of moeder, of opa en oma frequent te bezoeken. Op zondagen zijn ouderen dus vaak alleen. De zondag is daarmee geen fijne dag. Airborne Museum Hartenstein koos er daarom voor om (sinds 2016) iedere eerste zondag in de maand het museum open te stellen als gezellige ontmoetingsplek met interessante lezing voor ouderen. De grote zaal van het museum wordt een keer in de maand ingericht met gezellige tafeltjes waardoor het ontmoeten centraal staat.

Nieuwe Zondagen was een feit. In 2019 kende dit programma haar vierde editie. Met Nieuwe Zondagen wil het museum eenzame ouderen die woonachtig zijn in gemeente Renkum of Arnhem in contact brengen met andere senioren en deel laten nemen aan activiteiten met als doel de sociale cohesie onder ouderen te bevorderen en deze mensen met het museum te verbinden. Uit onderzoek blijkt dat deze doelgroep vrijwel niet naar het museum komt, als gevolg van het ontbreken van begeleiding of omdat mensen in een sociaal isolement zitten en niet alleen op pad durven.

Eenzaamheid komt bij alle leeftijden voor en ook in alle sociale lagen van de samenleving. Oosterbeek en de dorpen eromheen kenmerken zich door hun hoogopgeleide bevolking. Deze groep wordt bij activiteiten nogal eens over het hoofd gezien. Bingo of spelletjesmiddagen zijn aan hen vaak niet besteed. Ze hebben behoefte aan een gesprekspartner. Het doel is dan ook om informele (en vooral gezellige) ontmoetingsmiddagen te realiseren, waarbij een thema als leidraad voor een gesprek kan dienen. Uit deze gesprekken kunnen nieuwe vriendschappen ontstaan. Binnen het programma, dat in totaal 2,5 tot 3 uur duurt, is er een interactieve lezing, workshop of bijvoorbeeld ‘sing along’. Dit onderdeel duurt doorgaans 45 tot 60 minuten. Zo blijft er genoeg tijd over voor elkaar. De thema’s worden zeer gewaardeerd door de gasten en zijn vaak de aanleiding om naar Nieuwe Zondagen te komen. Sinds 2016 verbinden alle sprekers, waaronder ook veel bekende Nederlanders zoals bestsellerauteur Herman Koch en journalist en historicus Ad van Liempt, zich kosteloos aan het project.