Sinds 27 oktober 2025 is een vierdelige podcast over een geallieerd bombardement op Ede op 17 september 1944 – ook bekend als Zwarte Zondag – verschenen. Bij het bombardement kwamen 71 mensen om het leven en raakten honderden mensen gewond. Het bombardement staat bekend als de zwartste dag uit de geschiedenis van Ede.
In de podcast duikt journalist Jessica Kapelle in de geschiedenis. Ze onderzoekt wat er precies gebeurde op die zondag 17 september 1944, waarom er lange tijd zo weinig aandacht was voor deze traumatische gebeurtenis, en hoe het bombardement tot op de dag van vandaag doorwerkt in de levens van vele Edenaren. Ooggetuigen, nabestaanden en deskundigen komen aan het woord over de impact van het bombardement.
Hoe maakt dit project verborgen verhalen zichtbaar?
Dit is echt een heel bijzonder project van Jessica Kapelle. Het verhaal spreekt eigenlijk voor zich (zie ook voor meer informatie het artikel op bureauspotlight.nl). Dat dit project veel heeft losgemaakt bleek ook wel uit de bijeenkomst “Zwarte Zondag Live” in Cultura, op maandagavond 24 november 2025, waar ongeveer 130 mensen bij elkaar kwamen (waaronder mensen die het bombardement hebben meegemaakt, alsmede nabestaanden) om nogmaals de geschiedenis te horen en verhalen uit te wisselen. Bekijk hier de aftermovie van “Zwarte Zondag Live”.
Waarom maakt dit project kans op de Gelderse Roos Prijs 2026?
Zelf ben ik [de persoon die het project heeft genomineerd] al enige jaren betrokken bij de herdenking van het bombardement op Ede. Deze herdenking wordt jaarlijks gehouden aan de Parkweg in Ede, op de vrijdag voorafgaand aan de Airborneherdenkingen op de Ginkelse heide. Toen Jessica mij vorig jaar benaderde heb ik geholpen door namen door te geven van experts en nabestaanden. Daarmee is zij toen aan de slag gegaan, en daar is uiteindelijk deze Podcastserie uit voortgekomen. Ik vind het heel knap gedaan, en hiermee is ook echt een stuk geschiedenis onvergetelijk gemaakt.
Mijn motivatie om dit project te nomineren laat zich eigenlijk het beste weergeven door een citaat uit mijn eigen appje aan Jessica, nadat ik de laatste aflevering geluisterd had: “”Dag Jessica, vanmorgen het vierde en laatste deel geluisterd. Door deze podcast heb ik heel veel geleerd, vooral de grotere context (over zwijgen, herinneren, herdenken door de generaties heen) en hoeveel het voor mensen betekent dat we die herdenking doen. Heel hartelijk dank voor dit monumentale stuk werk dat je hier hebt geleverd. Grote klasse.””
Samenwerkingspartners: BDU, Stichting Militaire Historie Ede, NIOD, Cultura Ede